W dniach 3 – 4 listopada 2021 roku Przewodnicząca Delegacji Sejmu i Senatu RP Poseł Barbara Bartuś wzięła udział w dorocznym, jesiennym posiedzeniu ZP OBWE. Ze względu na pandemię, tegoroczne statutowe spotkanie miało formułę online.
Zgromadzenie Parlamentarne OBWE powstało w 1992 roku i jego głównym zadaniem jest ułatwianie dialogu międzyparlamentarnego w celu realizacji zadań OBWE, umacniania bezpieczeństwa i współpraca w trzech wymiarach: polityczno-wojskowym, gospodarczo-ekologicznym i ludzkim. Członkami Zgromadzenia jest 323 parlamentarzystów z 57 państw. Delegacja Sejmu i Senatu RP do ZP OBWE liczy 8 przedstawicieli i 8 zastępców przedstawicieli – po 6 posłów i 2 senatorów. Już trzecią kadencję na Przewodniczącą wybierana jest Poseł Barbara Bartuś z Prawa i Sprawiedliwości, z krótką przerwą, gdy na początku poprzedniej kadencji Sejmu funkcję tę pełnił Poseł Sławomir Nitras z PO.
Tegoroczna jesienna sesja Zgromadzenia Parlamentarnego OBWE rozpoczęła się 3 listopada od posiedzenia Komisji Stałej, podczas której Przewodnicząca polskiej Delegacji Barbara Bartuś zabierając głos podziękowała Przewodniczącej Zgromadzenia Margarecie Cederfelt za wizytę i spotkanie w Sejmie RP z członkami polskiej Delegacji.
Głównym tematem wystąpienia Poseł Barbary Bartuś była jednak kwestia sytuacji na granicy polsko-białoruskiej. Przewodnicząca wyraziła swoje rozczarowanie oświadczeniem Przewodniczących Komisji Ad hoc ds. Migracji oraz Komisji Generalnej ds. Demokracji, Praw Człowieka i Kwestii Humanitarnych ZP OBWE na ten temat, które pojawiło się na oficjalnej stronie Zgromadzenia.
Polska Przewodnicząca w swoim wystąpieniu podniosła, że w oświadczeniu tym, nasz kraj oceniony jest wyjątkowo arbitralnie i niesprawiedliwie, a to nie Polska jest problemem, tylko reżim Łukaszenki. Przypomniała, że Polska pomaga wszystkim, którzy naprawdę tego potrzebują, a osoby określane w przedmiotowym oświadczeniu jako „uwięzione w strefie przygranicznej”, faktycznie pozostają poza terytorium Polski i z tego powodu nasz kraj nie ma prawnej możliwości podejmowania wobec nich jakichkolwiek działań. Jednocześnie przedstawiła informacje o wysyłanych na przejście graniczne konwojach humanitarnych, które nie zostają przez Białoruś wpuszczane.
Poseł Barbara Bartuś udobitniła również fakt, że obecna sytuacja to celowe i zorganizowane działanie hybrydowe władz Białorusi, nakierowane na destabilizację wewnętrzną Polski i Unii Europejskiej. Zwróciła też uwagę na coraz liczniejsze prowokacje ze strony Białorusi. Nie dalej niż wczoraj, polscy żołnierze zauważyli na terytorium mojego kraju trzy umundurowane osoby, z bronią długą, które przekroczyły granicę z Białorusią. Niedawno odnotowaliśmy również kierowanie broni w kierunku polskiej Straży Granicznej, rzucanie petard, symulowanie podkładania ładunków wybuchowych – mówiła.
W swoim wystąpieniu Przewodnicząca Barbara Bartuś podkreśliła też, że społeczność międzynarodowa musi naciskać na białoruski reżim, aby przestrzegał praw człowieka zapisanych w prawie międzynarodowym. Przypomniała wszystkim, że Białoruś jest członkiem OBWE i musi przestrzegać zobowiązań.
W świetle tych zobowiązań państwa uczestniczące w OBWE deklarują poszanowanie praw człowieka i podstawowych wolności osób należących do mniejszości narodowych. A te są na Białorusi systematycznie naruszane. Na porządku dziennym są zatrzymania, aresztowania i prześladowania przedstawicieli opozycji, dziennikarzy, obrońców praw człowieka i innych obywateli. Przy tej okazji Barbara Bartuś przypomniała, że ofiarami represyjnej polityki władz w Mińsku jest polska mniejszość narodowa, w tym przewodnicząca Związku Polaków na Białorusi Andżelika Borys, a ostatnio, pod absurdalnymi zarzutami, aresztowani zostali dziennikarka telewizji Biełsat – Iryna Sławnikowa oraz jej mąż.
Kończąc swoje wystąpienie w pierwszym dniu jesiennej sesji ZP OBWE Przewodnicząca Delegacji Sejmu i Senatu RP Poseł Barbara Bartuś podkreśliła, że nie można być obojętnym na to co się dzieje. Nie można pozwalać na bezkarne wykorzystywanie imigrantów zwożonych przez służby białoruskie na granicę z Polską. Zaakcentowała też fakt zbliżania się zimy, co jeszcze pogorszy sytuację ludzi próbujących przedrzeć się do Unii. Na koniec zaapelowała do wszystkich delegacji oraz kierownictwa Zgromadzenia Parlamentarnego OBWE o podjęcie wspólnych i solidarnych działań na rzecz zaradzenia kryzysowi na granicy UE i Białorusi oraz o obronę prześladowanych osób na Białorusi.
W kolejnym dniu, w czasie posiedzenia plenarnego odnosząc się do głównego tematu, którym była sytuacja w Afganistanie, Poseł Barbara Bartuś przypomniała, że Afganistan, podobnie jak wiele innych krajów, od lat wspierany jest polską pomocą humanitarną. Wyraźnie podkreśliła, że w czasie niedawnego kryzysu Polska ewakuowała ponad 1 300 Afgańczyków z Kabulu. Przytoczyła również dane dotyczące pomocy finansowej. W latach 2002 – 2020 Polska wniosła do rozwoju Afganistanu łącznie 45,33 mln dolarów, a ostatnio nasz kraj podjął decyzję o dobrowolnej wpłacie ponad 1 mln zł na działania Światowego Programu Żywnościowego w Afganistanie i Tadżykistanie, a także przekazał 2 mln zł na programy humanitarne, realizowane w Afganistanie przez wyspecjalizowane agencje ONZ.
W kontekście pomocy humanitarnej Przewodnicząca polskiej Delegacji do ZP OBWE ponownie przywołała bezowocne próby współpracy z rządem Białorusi w zakresie udzielenia pomocy osobom przebywającym na terytorium tego kraju, w strefie przygranicznej. Przewodnicząca Barbara Bartuś poinformowała o nieudanych próbach konwojów z polską pomocą humanitarną w sierpniu i październiku br. oraz wysyłanych notach dyplomatycznych w tym zakresie, na które Rząd Białorusi nie odpowiada.
W swoim wystąpieniu polska Przewodnicząca przypomniała, że z początkiem 2022 roku Polska obejmuje Przewodnictwo w Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie i będzie aktywnie realizować prace we wszystkich trzech wymiarach OBWE. Zaznaczyła, że Polska w czasie Przewodnictwa będzie również zwracać uwagę na sprawę odbudowy i modernizacji gospodarek, gdyż tylko silne ekonomicznie państwa mogą efektywnie zaangażować się w pomoc międzynarodową.