26 Doroczna Sesja ZP OBWE w Mińsku

W dniach 4-9 lipca 2017 r. w Mińsku odbyła się 26. Doroczna Sesja Zgromadzenia Parlamentarnego OBWE, w której udział wzięła Delegacja Sejmu i Senatu do ZP OBWE na czele z Poseł Barbarą Bartuś– Przewodniczącą. W składzie polskiej Delegacji byli także Posłowie Kamila Gasiuk-Pihowicz (N), Poseł Jan Łopata (PSL), Poseł Sławomir Nitras (PO) oraz Senatorowie Grzegorz Bierecki (PiS) i Tomasz Grodzki (PO).

Zgromadzenie obradowało podczas posiedzeń plenarnych, w Komisjach Generalnych: ds. Politycznych i Bezpieczeństwa, ds. Gospodarczych, Nauki, Technologii i Środowiska oraz ds. Demokracji, Praw Człowieka i Kwestii Humanitarnych, której członkiem jest Poseł Barbara Bartuś.Pani Poseł, jako Przewodnicząca polskiej Delegacji uczestniczyła też w wielogodzinnych obradach Komisji Stałej, gdzie przedstawiono sprawozdanie z wykonania budżetu, omówiono działania Zgromadzenia i całego OBWE na przestrzeni ubiegłych miesięcy oraz zaakceptowano plan pracy w bieżącym roku.

Tematem przewodnim sesji w Mińsku było wzmacnianie wzajemnego zaufania i współpracy na rzecz pokoju i dobrobytu w regionie OBWE. Członkowie Zgromadzenia debatowali nad tekstami kilkunastu rezolucji tworzących Deklarację Końcową. Dyskutowano nad zagadnieniami dotyczącymi praw człowieka, bezpieczeństwa w regionie OBWE, w tym bezpieczeństwa energetycznego, kryzysu migracyjnego, omówiono sytuację w na Ukrainie i Krymie, sposoby walki z terroryzmem, przemocą i dyskryminacją oraz wykorzystywaniem seksualnym dzieci, sposoby zwalczania dopalaczy, ochronę zasobów wodnych, zniesienie kary śmierci, sytuację w Europie Wschodniej.

Polska Delegacja wykazała się szczególną aktywnością podczas sesji. W pracach nad rezolucją Komisji Generalnej ds. Gospodarczych, Nauki, Technologii i Środowiska, w efekcie wystąpień Senatora Grzegorza Biereckiego oraz 5 zgłoszonych przez niego poprawek, końcowy tekst został utrzymany w terminologii paryskiego porozumienia klimatycznego. Senator Grzegorz Bierecki przeforsował zapisy wykreślające negację węgla jako źródła energii.

Podczas głosowania nad przyjęciem Deklaracji Mińskiej polska Delegacja jednogłośnie poparła włączenie do końcowego dokumentu rezolucji przygotowanej przez delegację ukraińską, wzywającej do przywrócenia suwerenności i integralności terytorialnej kraju, wycofania wojsk rosyjskich ze wschodu oraz oddania Krymu i Donbasu Ukrainie.
Drugim dokumentem, który wywołał dużo emocji podczas debaty plenarnej była rezolucja dotycząca sytuacji w Europie Wschodniej zgłoszona przez delegację szwedzką. W tekście wskazywano na szereg problemów na Białorusi, jak przypadki systemowego naruszania praw człowieka, brak wolnych i uczciwych wyborów, ograniczanie prawo do zgromadzeń i wolność mediów. ZP OBWE wzywało w dokumencie władze do uwolnienia więźniów politycznych i zniesienia odpowiedzialności karnej za działanie z ramienia niezarejestrowanych organizacji, przyznania obywatelom prawa do publicznego protestu, zniesienia kary śmierci i zapewnienia wolnych wyborów, potępiało wiosenne masowe zatrzymania i aresztowania aktywistów.
Rezolucja zawierała również krytykę władz Rosji i Azerbejdżanu. W głosowaniu plenarnym rezolucja zdobyła równą liczbę głosów “za” i “przeciw” – po 43, i w związku z brakiem większości, zgodnie z Regulaminem nie została włączona do końcowej deklaracji.

W czasie kończącej letnie obrady ZP OBWE sesji plenarnej odbyły się wybory nowych władz Zgromadzenia. Przewodniczącą na kolejną kadencję została Austriaczka Christine Muttonen.

Oprócz rozmów bilateralnych z wieloma delegacjami poświęconych bieżącej sytuacji międzynarodowej, polska delegacja oficjalnie spotkała się z nową, powołaną po wyborach w 2016 r. Delegacją gruzińską. Omówiono możliwość współpracy oraz zakres tematów, w których możliwe jest wzajemne poparcie na forum ZP OBWE.

Ponadto Delegacja spotkała się z Ambasadorem RP w Mińsku, zaś w dniu 8 lipca posłowie i senatorowie oddali hołd ofiarom stalinowskich represji, których zbiorowe mogiły znajdują się w Kuropatach-uroczysk na skraju Mińska, w którym odkryte zostały masowe groby ludzi rozstrzelanych przez NKWD w latach 1937–1941.Liczba ofiar nie jest dokładnie znana i może wynosić od 7 tysięcy osób według prokuratora generalnego Białorusi do 250 tysięcy osób według Zdzisława Winnickiego, prof.Uniwersytetu Wrocławskiego, czy nawet ponad ćwierć miliona osób według Normana Daviesa, brytyjskiego historyka.Członkowie delegacji zmówili modlitwę za zmarłych oraz złożyli wieńce i zapalili znicze.

26 Doroczna Sesja ZP OBWE w Mińsku